Kupujemy działkę
Zdecydowaliśmy, że będziemy budować dom, rozpoczynamy więc poszukiwanie działki, na której on powstanie według wstępnie wybranego projektu domu. Oto co powinniśmy sprawdzić przed jej zakupem.
Wybór miejsca i otoczenia
Zaczynamy od dokładnego obejrzenia wybranego miejsca, ustalenia stron świata i wjazdu na posesję, ponieważ najlepsze usytuowanie domu to takie, gdy wejście do niego jest od północy, a salon od południa. Powinniśmy też przyjrzeć się najbliższemu otoczeniu działki i jej sąsiedztwu. Jeśli tuż za wybraną przez nas działką sąsiad ma w zwyczaju składować wszystko co niepotrzebne, taki właśnie widok możemy mieć z naszego tarasu i ciężko to będzie zmienić. Warto również przyjrzeć się całej dzielnicy: czy są chodniki i drogi (jakiej jakości), czy są sklepy, szkoła, przychodnia lekarska, przystanki komunikacji miejskiej i inne niezbędne instytucje w bliskim otoczeniu domu. Oczywiście elementy te należy analizować, jeśli oglądamy działkę w mieście. Ze względu na niższe ceny i ładne położenie wiele osób decyduje się na jej zakup poza jego granicami i tutaj trzeba być świadomym czasu, który będziemy poświęcać na dojazdy do miasta, na przywożenie dzieci do i ze szkoły oraz zajęcia pozalekcyjne. W takiej sytuacji musimy być świadomi, że działka poza miastem ma wiele uroku w lecie, ale zima stanowi prawdziwe wyzwanie, zwłaszcza gdy gmina nie odśnieży na czas dróg i każde wyjście z domu (np. po zakupy) to prawdziwa wyprawa. Na szczęście w wielu gminach (zwłaszcza tych w pobliżu dużych miast) infrastruktura bardzo się zmienia i jeszcze do niedawna małe wioski zmieniają się w enklawy nowoczesnych domów.
Uwarunkowania administracyjne
Gdy już ustalimy, że miejsce i otoczenie nam odpowiada, powinniśmy udać się do gminy i poznać Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego. Warto też sprawdzić, od kiedy on obowiązuje i do kiedy będzie ważny. Jest to bardzo istotne, ponieważ będziemy wiedzieć, co powstanie w najbliższym otoczeniu działki, np. niska zabudowa jednorodzinna lub wielorodzinna (niska lub wysoka) czy też o tym, że gmina planuje poszerzenie drogi o dodatkowy pas i koło naszej wymarzonej działki w przyszłości przebiegać będzie obwodnica. Jeśli wybrana przez nas działka nie jest objęta planem, powinniśmy wystąpić o warunki zabudowy w gminie. Ustalimy wówczas, czy na wybranej działce przewidziana jest możliwość budowy domu jednorodzinnego. Po wizycie w gminie powinniśmy jeszcze odwiedzić wydział geodezji, w którym znajduje się ewidencja gruntów i budynków. Otrzymamy tam informację o dokładnym położeniu działki i jej powierzchni, o klasie gruntu, o obecnych właścicielach i numerze księgi wieczystej.
Księga wieczysta
Niestety, na tym nie koniec wycieczek po urzędach; pozostaje jeszcze do sprawdzenia w Sądzie Rejonowym księga wieczysta działki (numer uzyskaliśmy w geodezji). Księgi wieczyste można przeglądać bezpośrednio w sądzie, możemy poprosić o odpis po uiszczeniu opłaty 30 zł lub przejrzeć księgę w domu, wchodząc na stronę http://ekw.ms.gov.pl. Księga wieczysta nieruchomości składa się z czterech działów i wszystkie powinniśmy dokładnie sprawdzić. W pierwszym zawarte są informacje na temat działki: położenie nieruchomości, numer obrębu ewidencyjnego, numer działki ewidencyjnej, powierzchnia nieruchomości i jej rodzaj. W dziale tym będą również ujawnione tzw. prawa rzeczowe związane z nieruchomością, takie jak „służebność drogi koniecznej”, możliwość przejazdu z naszej działki przez działki sąsiednie do drogi publicznej etc. W dziale drugim księgi wieczystej zawarte są dane osobowe wszystkich właścicieli działki. Trzeba także pamiętać, że na akt notarialny kupna – sprzedaży powinni się stawić wszyscy właściciele działki. Dział trzeci to ograniczone prawa rzeczowe – wszystkie za wyjątkiem hipoteki. Tutaj powinniśmy zwrócić uwagę na takie zapisy jak prawo przejazdu przez naszą działkę, czy prawo jej pierwokupu, np. przez dzieci właściciela. Wszystkie tego typu wpisy utrudniają swobodne korzystanie z działki i wydłużają czas nabycia ziemi, dlatego najlepiej, jeśli w trzecim dziale księgi wieczystej nie ma żadnych wpisów. Ostatni, czwarty dział księgi, zawiera informacje o hipotekach zaciągniętych przez właściciela. Tutaj dotychczasowy właściciel powinien do czasu spisania umowy kupna – sprzedaży przedstawić nam księgę bez wpisów. Jest to bardzo ważne, ponieważ hipoteka przypisana jest działce, a nie kolejnym właścicielom. Ostatecznie przed podpisaniem umowy u notariusza warto jeszcze raz zajrzeć do księgi wieczystej i sprawdzić, czy przypadkiem przez dotychczasowego właściciela nie został złożony nowy wniosek. Po sprawdzeniu wszystkich dokumentów działki i wizytach w urzędach mamy pewność jaką działkę kupujemy.
Życzymy cierpliwości i wytrwałości w poszukiwaniu wymarzonego miejsca na budowę domu.